Budownictwo drewniane towarzyszyło człowiekowi od początków cywilizacji. Jednak to właśnie domy szkieletowe, które do dziś przetrwały w wielu rejonach świata, przypominają o tym, jak można łatwo, tanio i solidnie budować z wykorzystaniem naturalnych materiałów, czyli drewna. Dziś wiele osób zastanawia się nad wykorzystaniem tej dawnej, tradycyjnej technologii, do budowy własnego lokum. Warto zatem spojrzeć wstecz i sprawdzić, jak rozwijało się budownictwo szkieletowe.
Nie tylko Europa. O tym, gdzie można znaleźć najstarsze domy szkieletowe
Mieszkańcy Europy, domy szkieletowe kojarzą zapewne ze średniowiecznymi perełkami architektury, jakie możemy podziwiać we francuskich i niemieckich miastach. To właśnie w epoce gotyku, obok strzelistych katedr w krajobrazie miast i wsi dominowały zabudowania szkieletowe. Z użyciem drewnianego szkieletu wznoszono domy, zabudowania gospodarcze, ratusze, dwory oraz kościoły.
Wspaniale zachowane zabudowania szkieletowe, były jednym z argumentów za wpisaniem na listę dziedzictwa UNESCO starego miasta w Strasburgu. Wśród francuskich miast, także Colmar może poszczycić się dużą ilością domów szkieletowych z różnych epok. Niemcy są krajem, w którym bardzo dokładnie restauruje się budowle szkieletowe. Wystarczy przejechać przez granicę z Brandenburgią, bądź Saksonią, by podziwiać wspaniale zachowane miasteczka o unikatowej na światową skalę architekturze drewnianej, np. Quedlinburg. Także w Turyngii, słynącej z dużego zalesienia, odnajdziemy nie tylko domy, lecz także pałace i dwory szkieletowe.
Poza Europą, najstarszy, zachowany do dziś drewniany budynek, znajduje się w Japonii. To świątynia Ise z 690 r. W Ameryce najstarsze zachowane, drewniane budownictwo, pochodzi głównie z początków XIX wieku.
Dom balonowy i inne, amerykańskie formy konstrukcji szkieletowej
W XIX wieku, w Europie, zaczęto zastępować drewniane domy murowanymi. Zupełnie inaczej wyglądał rozwój architektury i budownictwa w Ameryce. Ze względu na duże połacie lasów, drewno było najtańszym budulcem. Znaczenie miała również prędkość wznoszenia domów i doskonałe parametry związane z utrzymaniem ciepła. Tak zwany „dom balonowy” wynaleziono w Chicago w latach 40-stych XIX w. W ramie balonowej pionowe słupki biegną przez całą wysokość budynku. Natomiast inna odmiana konstrukcji szkieletowej ma charakter platformy, gdzie każde z pięter stawiane jest osobno i stanowi odrębny moduł.
Drewno i dodatki – kilka słów o wypełnieniu drewnianego szkieletu
Domy konstrukcji szkieletowej mogły posiadać różnego rodzaju wypełnienie ścian. Drewniany, solidny szkielet wystarczyło wypełnić gliną i słomą. Takie rozwiązania były najczęstsze od średniowiecza aż po wiek XIX. Ważniejsze budowle użytku publicznego oraz dwory i kościoły posiadały szkielet z kamiennym, bądź ceglanym wypełnieniem. Podobnie wyglądała sprawa z fundamentami, często dom szkieletowy osadzano na fundamentach ceglanych lub kamiennych. Więcej ciekawych faktów na temat domów szkieletowych przeczytasz na stronie www.siniat.pl.
Historia pokazuje, że budownictwo szkieletowe jest niezwykle trwałe. Niemieckie, francuskie oraz polskie budowle szkieletowe (np. zabudowania z terenów Pomorza i woj. lubuskiego) przetrwały próbę czasu. Drewniany szkielet po odpowiednim zabezpieczeniu i przy systematycznej konserwacji, będzie służył przez dziesięciolecia. Dlatego również współcześnie domy szkieletowe zyskują coraz większe grono sympatyków.
