LAN, czyli lokalna sieć komputerowa (ang. local area network), jest rodzajem połączenia umożliwiającego współpracę komputerów na określonym obszarze – np. w bloku, szkole lub biurze. Najpopularniejsze technologie stosowane do budowy sieci LAN to obecnie Wi-Fi oraz Ethernet. Lokalna sieć komputerowa służy do łączenia urządzeń położonych od siebie w odległości mniejszej niż 1 kilometr. Sprzęt wykorzystywany do tworzenia sieci LAN wykazuje dość niską odporność na działanie napięć i prądów udarowych, dlatego warto wiedzieć, co można zrobić, by zwiększyć bezpieczeństwo lokalnej sieci komputerowej.
Na co narażona jest lokalna sieć komputerowa?
Do najpopularniejszych zagrożeń, mogących prowadzić do uszkodzenia lub zniszczenia sprzętu, zaliczamy:
-
bezpośrednie oddziaływanie impulsowego pola elektromagnetycznego,
-
przepięcia w instalacji elektrycznej,
-
przepięcia obejmujące okablowanie strukturalne,
-
skoki potencjałów między urządzeniami.
Jak chronić sieć LAN?
Aby skutecznie chronić lokalną sieć komputerową przed problemami ochrony przeciwprzepięciowej i odgromowej, należy:
-
wziąć pod uwagę występujące źródła zakłóceń impulsowych i wytwarzanych przez nie sygnałów,
-
mieć wiedzę na temat odporności udarowej poszczególnych urządzeń,
-
stosować prawidłowo dobrane i rozmieszczone ograniczniki przepięć – dotyczy to zarówno instalacji elektrycznej, jak i okablowania strukturalnego,
-
postępować zgodnie z obowiązującymi normami i zaleceniami (np. stosować wielostopniowe układy ograniczników przepięć).
Ograniczniki przepięć w sieci LAN
Ogranicznik przepięć zapewnia ochronę przeciwprzepięciową poprzez ograniczanie napięcia dostarczanego do urządzenia elektrycznego. Jego zadaniem jest natychmiastowe odłączenie zasilania w chwili wystąpienia przepięcia, co pozwala uchronić sprzęt przed uszkodzeniem. Urządzenia służące do ochrony przepięciowej powinny ograniczać przepięcia do poziomu znajdującego się poniżej odporności udarowej sprzętu, a przy tym nie wpływać na jakość pracy całego systemu.
Z kolei ograniczniki przepięć zastosowane w okablowaniu strukturalnym nie mogą zmieniać zasad tworzenia tegoż okablowania. Zasady te są regulowane przez standardy ISO/IRC 11801, EIA/TIA 568 oraz EN 50173. Ogólne wymagania związane z odpornością udarową urządzeń elektrycznych i elektronicznych przewidzianych do stosowania na terenach mieszkalnych, handlowych i lekko uprzemysłowionych reguluje norma PN-EN IEC 61000-6-1:2019-03.
Wyróżniamy cztery klasy ograniczników przepięć:
-
klasa A – ograniczniki przeznaczone do zabezpieczania linii elektromagnetycznych, redukują przepięcia do 4-6 kV,
-
klasa B (typ 1, odgromniki) – podstawowy element ochrony przeciwprzepięciowej, montowany przy rozdzielnicy głównej, najbliżej miejsca, gdzie instalacja wchodzi do budynku; ograniczenie przepięć do 2,5 kV,
-
klasa C (typ 2, ochronniki) – montowane przy rozdzielnicy głównej, ograniczają przepięcia do 1-1,5 kV,
-
klasa D (typ 3) – przeznaczone do bezpośredniej ochrony urządzeń (np. listwy przeciwprzepięciowe), chronią przed przepięciami przepuszczonymi przez ograniczniki B i C.
Jaki ogranicznik przepięć do zasilacza UPS?
Do podtrzymywania pracy urządzeń w całej sieci wykorzystywane są zasilacze UPS. Monitoring UPS pozwala na kontrolowanie parametrów urządzeń podłączonych do sieci, np. napięcia, natężenia prądu czy stanu baterii. Ogranicznik przepięć powinien być dobrany do odporności udarowej zasilacza UPS i urządzeń zasilanych. Odporność udarowa UPS-ów o dużej mocy wynosi zwykle 4-6 kV (w przypadku komputerów jest to ok. 1-2 kV).
Kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa przeciwprzepięciowego lokalnej sieci komputerowej ma zastosowanie wielostopniowego układu ochronnego. Najlepszym rozwiązaniem będą ograniczniki przepięć typu 1 instalowane przy rozdzielnicy głównej oraz ograniczniki przepięć typu 2, przeznaczone do montażu w rozdzielniach komputerowych, z których zasilany jest sprzęt. Należy również zadbać o ograniczenie przepięć w okablowaniu strukturalnym – można na przykład zastosować ograniczniki chroniące przed przepięciami w pojedynczych liniach.
